Ι. Ν. Αγίας Αναστασίας Μάκρης

Στον γραφικό παραλιακό οικισμό της Μάκρης βρίσκεται ένας από τους ωραιότερους και παλαιότερους ναούς της ευρύτερης περιοχής του Έβρου, που σήμερα λειτουργεί ως ενοριακός και είναι αφιερωμένος στην Αγία Αναστασία τη Φαρμακολύτρια.

Όπως μας πληροφορεί η κτητορική του επιγραφή, αρχικά θεμελιώθηκε το 1100, αλλά στην ίδια θέση πρέπει να υπήρχε αρχαίος ναός, από τον οποίο διατηρούνται διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη στη νότια πλευρά του κτηρίου. Με τη σημερινή του μορφή ο ναός ιδρύθηκε το 1833, με την οικονομική συνεισφορά του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Νεοφύτου Γ΄, του πρόκριτου Χατζημανωλάκη, και των καπνοκαλλιεργητών της περιοχής, όπως αναφέρεται στην επιγραφή. Είναι αξιοσημείωτο, ότι αν και επανειλημμένα καταστράφηκε από φωτιά, αποκαταστάθηκε και λειτουργούσε συνεχώς στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, χωρίς να μετατραπεί σε μουσουλμανικό τέμενος, όπως ο γειτονικός ναός του Αγίου Δημητρίου, που έχει καταρρεύσει και ερείπιά του είναι ορατά βόρεια του ναού της Αγίας Αναστασίας.

Ο ναός αρχιτεκτονικά ανήκει στον τύπο της τρίκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής και δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος σε διαστάσεις. Οι τοίχοι του είναι κτισμένοι με λίθους και στην πλευρά της εισόδου του έχει διαμορφωθεί στεγασμένη στοά.

Στο εσωτερικό του δεσπόζει το επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο τέμπλο, που χρονολογείται στον 17ο αιώνα. Οι εικόνες που το κοσμούσαν αποτελούν αξιόλογα έργα τέχνης, που καλύπτουν την περίοδο από τον 17ο έως τον 19ο αιώνα. Οι περισσότερες έχουν μεταφερθεί στο Εκκλησιαστικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης και έχουν αντικατασταθεί από σύγχρονες, βυζαντινής τεχνοτροπίας. Ο ναός διαθέτει μεγάλο αριθμό κειμηλίων, μία κολυμπήθρα του 1820, καθώς και μία εικόνα της Παναγίας που ανέσυραν ψαράδες από το λιμάνι της Μάκρης στις αρχές του 20ού αιώνα. Επίσης, σε ιδιαίτερο χώρο στο εσωτερικό του φυλάσσονται τεμάχια των λειψάνων των Αγίων Πέντε Νεομαρτύρων από τη Σαμοθράκη, που μαρτύρησαν στη Μάκρη το 1835, μαζί με ένα από τα τσιγκέλια όπου κρεμάστηκαν.