Ιερά Μονή Αναλήψεως Σωτήρος (Συκέα)

Κοντά στο χωριό Συκέα της Ελασσόνας, δίπλα στον προσφυγικό συνοικισμό Ανάληψη, βρίσκεται η Μονή της Αναλήψεως του Σωτήρος, που αρχικά ήταν αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και επίσημα φέρει και τις δύο ονομασίες.

Η μονή ιδρύθηκε στα μέσα του 17ου αιώνα, σύμφωνα με την επιγραφή επάνω από την είσοδο του καθολικού της, που αναφέρει ότι ο ναός κτίστηκε και αγιογραφήθηκε το 1650 από τους μοναχούς Ιωακείμ και Ιωάννη και τον ιερομόναχο Διονύσιο, όταν αρχιεπίσκοπος Ελασσόνας ήταν ο Γερμανός. Η μονή διέθετε μεγάλη περιουσία και είχε σπουδαία συνεισφορά στην εκπαίδευση των κατοίκων της περιοχής, όπως δείχνει η παράδοση για τη λειτουργία κρυφού σχολείου, καθώς και η χρηματοδότηση της ανέγερσης και συντήρησης σχολείου στο χωριό Συκέα. Στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης και του Μακεδονικού Αγώνα, παρείχε στους αγωνιστές υλική και ηθική βοήθεια, ενώ συνεισέφερε και στην υποδοχή των προσφύγων μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, καθώς το 1924 η περιουσία της μοιράστηκε στους νέους κατοίκους της περιοχής. Αρχικά ήταν ανδρική μονή και αποτελούσε μετόχι της Μονής Παλαιοκαρυάς μέχρι το 1932, οπότε εγκαταλείφθηκε. Πυρπολήθηκε το 1943 από γερμανικά στρατεύματα και καταστράφηκε πάλι από πυρκαγιά το 1965. Σήμερα έχει αποκατασταθεί και από το 1988 ξαναλειτουργεί ως γυναικεία.

Το συγκρότημα περιβάλλεται στις τέσσερις πλευρές του από περίβολο και διώροφα κτήρια που στεγάζουν τα κελλιά, τους ξενώνες και τους βοηθητικούς χώρους του μοναστηριού. Στο κέντρο της αυλής βρίσκεται το καθολικό, σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός που ανήκει στον αγιορείτικο τύπο, δηλαδή έχει κόγχες και στους δύο πλάγιους τοίχους του. Στο εσωτερικό του διατηρείται ο αρχικός τοιχογραφικός διάκοσμος, του 1650, ενώ το εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο επιχρυσωμένο τέμπλο χρονολογείται στο 1766. Στη δυτική και νότια πλευρά του ναού σχηματίζεται μεταγενέστερος νάρθηκας και το μικρό παρεκκλήσιο της Κοίμησης της Θεοτόκου, που είναι διακοσμημένο με αγιογραφίες του 18ου αιώνα.

Η μονή διαθέτει σύγχρονο εκκλησιαστικό μουσείο και πανηγυρίζει την ημέρα της Αναλήψεως του Σωτήρος.