Ιερά Μονή Δημιόβης (Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου)

Μέσα στο μαγευτικό τοπίο με τα πεύκα και τα έλατα, στις δυτικές παρυφές του Ταΰγετου και επάνω από το χωριό Ελαιοχώρι ή Γιάννιτσα, βρίσκεται η ιερά Μονή της Κοίμησης της Θεοτόκου. Είναι γνωστή ως Μονή Δήμιοβας, ονομασία που προέρχεται από τη σλαβική λέξη που σημαίνει «τόπος όπου φυτρώνει το φυτό κρόκος», αφού πράγματι ο κρόκος εμφανίζεται κάθε άνοιξη στο γειτονικό δάσος.

Η μονή υπήρχε τουλάχιστον από τον 15ο αιώνα, καθώς γνωρίζουμε ότι πυρπολήθηκαν τα κελιά της από τους Τούρκους το 1463, κατά τη διάρκεια του ενετοτουρκικού πολέμου. Η σημερινή της μορφή ανάγεται στις αρχές του 17ου αιώνα, αν και στο πέρασμα των αιώνων καταστράφηκε και ανακαινίσθηκε αρκετές φορές, όπως το 1770 κατά τη διάρκεια των Ορλωφικών. Η μονή ήταν σταυροπηγιακή, με αξιόλογη περιουσία, και στην επανάσταση του 1821 ήταν τόπος συνάντησης των αγωνιστών. Διαλύθηκε το 1834 με διάταγμα του Όθωνα και το 1837 ανακαινίσθηκε και ξαναλειτούργησε έπειτα από πιέσεις των κατοίκων. Έως το 1944 ήταν ανδρική και από το 1960 μετατράπηκε σε γυναικεία και ανακαινίσθηκε το 1968-1969.

Το συγκρότημα είναι τετράπλευρο και μοιάζει με φρούριο, καθώς περιβάλλεται από ψηλά κτήρια κελιών και βοηθητικών χώρων, ανάμεσα στους οποίους παρουσιάζουν ξεχωριστό ενδιαφέρον το φωτάναμμα και η τράπεζα. Αξιόλογος είναι και ο ερειπωμένος πύργος «του Ρήγα», στα νοτιοδυτικά, έξω από τον περίβολο. Το καθολικό είναι σχεδόν τετράγωνος σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός χωρίς νάρθηκα, με τρούλο που στηρίζεται σε δύο κίονες. Εσωτερικά είναι κατάγραφος με αγιογραφίες που φιλοτέχνησε ο ιερομόναχος Δαμασκηνός το 1663, σύμφωνα με την επιγραφή που σώζεται επάνω από την είσοδο. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του κατασκευάσθηκε από τον Ανδρέα Κορωναίο το 1773. Σπάνιο θησαυρό της μονής αποτελεί η εικόνα της Παναγίας Ελεούσας, που χρονολογείται στον 16ο ή στις αρχές του 17ου αιώνα.

Η μονή εορτάζει στις 15 Αυγούστου, ενώ στις 3 Σεπτεμβρίου γίνεται λιτάνευση της εικόνας στον ναό του Γενεσίου της Θεοτόκου Γιαννιτσανίκων.